Voor jou als ouder is niets belangrijker dan de gezondheid van je kind. Een van de maatstaven voor een goede gezondheid is de BMI. Misschien heb je deze term al eens gehoord via het consultatiebureau, de schoolarts of de huisarts. Maar wat is de BMI nu eigenlijk, hoe serieus moet je deze nemen en hoe kun je de BMI van je kind zelf berekenen?

Wat is de BMI precies?

De BMI (afkorting voor Body Mass Index) wordt wereldwijd gebruikt als meetmethode voor het bepalen van de verhouding tussen lichaamslengte en lichaamsgewicht. Deze verhouding wordt uitgedrukt in een getal, waarbij een lage score kan duiden op ondergewicht en een hoge score op overgewicht.

De onder- en bovengrenzen van de BMI worden vaak weergegeven in een schema, grafiek of curve en verschillen per leeftijd en geslacht. De methode houdt geen rekening met individuele kenmerken zoals een zwangerschap, het geven van borstvoeding of bovengemiddeld veel spieren.

Ook maakt de BMI geen onderscheid tussen subcutaan (onderhuids) en visceraal (intra-abdominaal) vet. Laatstgenoemde vetsoort wordt sterker geassocieerd met gezondheidsproblemen waaronder een verminderde insulinegevoeligheid, hart- en vaatziekten, hoge bloeddruk en diabetes.

Hoe belangrijk is de BMI van kinderen?

Hoewel de BMI dus zeker zijn beperkingen kent, vormt de methode voor kinderen een redelijk betrouwbare indicator voor de gezondheid van het lichaamsgewicht. Dit gewicht is op zijn beurt weer een belangrijke voorspeller van de algehele gezondheid van een kind.

Ondergewicht wordt bijvoorbeeld vaak in verband gebracht met een gebrek aan voedingsstoffen, chronische vermoeidheid en een passieve levensstijl. Overgewicht kan de kans vergroten op klachten zoals hoofdpijn, rugpijn, kortademigheid en slapeloosheid.

Zowel ondergewicht als overgewicht kunnen grote gevolgen hebben voor het kinderbrein. Bij een hoger BMI verslechtert de doorbloeding van de hersenen, wat het risico op angst, depressie en leerproblemen verhoogt. Bij een te laag BMI krijgen de hersenen minder voedingsstoffen om zich te ontwikkelen en kunnen er lichamelijke en/of geestelijke achterstanden ontstaan.

Hoe bereken ik de BMI van mijn kind?

Wil je de BMI van je kind weten? Dan hoef je niet per se naar de kinderarts, schoolarts of huisarts te gaan. Je kunt de BMI van je kind namelijk vrij eenvoudig zelf berekenen door het lichaamsgewicht (in kilo’s) te delen door de lichaamslengte (in het kwadraat). Vergelijk het getal dat hieruit rolt met een BMI-tabel die van toepassing is op de leeftijd en het geslacht van jouw kind.

Een voorbeeld. Je dochter van 12 is 155 centimeter lang en weegt 53 kilo. Je berekent de BMI dan als volgt: 53 kilo / (1,55 x 1,55 meter) = 22. Met een BMI van 22 valt je dochter in de BMI-curve net in de categorie van overgewicht. Dat is voor jou als ouder belangrijk om te weten.

BMI-tabellen zijn op internet overal te vinden, bijvoorbeeld op de website van het Voedingscentrum. Hier vind je ook een handige calculator, waardoor je de berekening niet handmatig hoeft uit te voeren. Wel zo makkelijk!

Wat doet een hoge BMI met de hersenen van een kind?

Een hoge BMI staat niet alleen in verband met tal van gezondheidsklachten, maar kan de hersenen ook daadwerkelijk veranderen. Zo hebben kinderen met een hogere BMI volgens wetenschappelijk onderzoek een dunnere prefrontale cortex. Dit hersengebied speelt een rol in beheersing van het eigen gedrag en hierdoor zou het voor deze kinderen lastiger zijn om ongezond eten te laten staan.

Ook de hersenverbindingen tussen de prefrontale cortex en de nucleus accumbens (het hersengebied dat betrokken is bij motivatie en de regulatie van emoties) zijn anders bij een hogere BMI. Dit wijst erop dat een veranderd brein zowel een oorzaak als gevolg kan zijn van overgewicht. Met het voedingspatroon in de kinderjaren leg je dan ook de basis voor de rest van het leven.

Hoe zorg ik voor een gezonde BMI bij mijn kind?

Je zult mij zeker niet horen zeggen dat de BMI als meetmethode zaligmakend is. Daarvoor kent de methode teveel beperkingen. Ieder kind is anders en dat geldt daarmee ook voor ontwikkelingen in lichaamslengte en gewicht. Bij het ene kind komt een groeispurt jaren later dan bij het andere. Toch biedt de BMI een makkelijke en objectieve blik op het lichaamsgewicht van je kind.

Is de BMI van jouw kind aan de hoge of lage kant? Ga dan na of het brein van je zoontje of dochtertje wel de basisingrediënten krijgt die het nodig heeft. Denk hierbij aan voldoende Brain Food, slaap, ontspanning en beweging. Al deze zaken helpen je kind om zich blijer te voelen, beter te leren en makkelijker om te gaan met tegenslagen. Het verbeteren van de BMI kan je kind veel brengen!