Negatieve gedachten. We hebben ze allemaal, maar de een heeft er meer last van dan de ander. Helaas kan negatief denken een enorme invloed hebben op je leven. Wat je denkt, beïnvloedt immers wat je voelt.
Voel je je door je negatieve gedachten neerslachtig, dan heb je minder zin om iets te ondernemen. Hierdoor maak je minder leuke dingen mee en beland je in een vicieuze cirkel, waarbij je steeds negatiever gaat denken.
Je kunt dit patroon het snelste doorbreken door het loslaten of ombuigen van je gedachten. Dat gaat makkelijker als je weet waar je gedachten vandaan komen. De oorsprong ervan ligt namelijk in je brein, dat jou aanstuurt bij vrijwel alles wat je denkt, voelt en doet.
Waarom heb ik negatieve gedachten?
Gemiddeld heb je iedere dag zo’n 50.000 gedachten. Volgens neurowetenschappers ontstaan deze spontaan in de hersenen op basis van input uit je omgeving. Denk aan de opvoeding die je krijgt, de dingen die je leert op school en de ervaringen die je meemaakt. Je brein verwerkt al deze informatie en creëert op basis hiervan herinneringen, patronen, waarden, oordelen, meningen en gedachten.
Waarom lijken de negatieve gedachten dan vaak in de meerderheid te zijn? Het antwoord is simpel: de eerste prioriteit van het brein is overleven. Het wil jou behoeden voor gedrag dat je overlevingskansen vermindert. Hierdoor blijf je misschien liever in een veilige en vertrouwde omgeving, zie je eerder mogelijke obstakels en durf je geen risico’s te nemen.
Overbelasting van de amygdala
Negatieve gedachten zijn evolutionair gezien dus heel nuttig. Ze zorgen tijdelijk voor een negatief of angstig gevoel, dat je motiveert om geen roekeloos gedrag te vertonen. Een probleem wordt het pas als de gedachten langere tijd blijven aanhouden. De amygdala (het angstcentrum in het brein) koppelt de gedachten en bijbehorende neerslachtige gevoelens dan aan steeds meer situaties.
Een overactieve amygdala raakt na verloop van tijd overbelast en gaat minder goed functioneren. Hierdoor kun je negatieve gedachten en emoties steeds minder goed verwerken en blijf je in je hoofd maar tobben. Dit geeft je veel stress en zorgt ervoor dat je slechter slaapt en ongezonder gaat eten. Zo kom je in een negatieve vicieuze cirkel en raak je alsmaar vatbaarder voor negatieve gedachten.
Voorbeelden van negatieve gedachten
Negatieve gedachten zijn er in allerlei soorten en maten. Bekend is er de innerlijke criticus; dat vervelende kritische stemmetje dat je vertelt dat je niet goed genoeg bent. Maar de gedachten kunnen zich ook richten op anderen. Zo kun je veroordelend zijn ingesteld en altijd over alles en iedereen een mening hebben. Maar hierdoor denk je eerder dat anderen jou ook zullen veroordelen.
De meeste negatieve gedachten richten zich echter op alledaagse situaties. Dit kun je ook zien als je mindset. Dit is de verzameling overtuigingen die bepaalt door welke bril je het leven bekijkt. Is jouw glas altijd halfvol of halfleeg? Negatief denken gaat vaak samen met een fixed mindset. Als je nog niet precies weet wat dat betekent, raad ik je aan om eerst dit artikel te lezen.
Negatieve gedachten loslaten en ombuigen: 6 tips
Nu je weet dat negatieve gedachten ontstaan in je brein, kun je het probleem bij de wortel aanpakken. Dit zijn mijn 6 beste tips om negatieve gedachten te doorbreken en om te zetten in positieve gedachten:
Tip 1: Visualiseer je dromen
Nadenken over negatieve gedachten is in feite visualiseren. Dit is een krachtige techniek, want iets voor je zien heeft bijna hetzelfde effect op je gevoelens als iets uitvoeren. Je kunt je leven daarom compleet veranderen door dagelijks positieve dingen te visualiseren. Meer positieve gedachten leiden tot nog meer positieve gedachten en brengen je zo in een positieve spiraal.
Tip 2: Doe aan meditatie
In feite zijn je gedachten niet meer dan gedachten. Je bepaalt zelf op welke gedachten je ingaat en daarmee in hoeverre ze je beïnvloeden. Meditatie leert je om gedachtepatronen van een afstandje te observeren. Hierdoor kun je er bewust voor kiezen om in te gaan op de positieve gedachten en om de negatieve gedachten los te laten.
Tip 3: Haal bewuster adem
Ademhalingsoefeningen zijn zeer effectief om je parasympatische zenuwstelsel te activeren en zo negatieve gedachten te doorbreken. Onder andere yogi’s gebruiken ademhalingstechnieken al eeuwenlang om hun hersenen en daarmee ook de spieren in het lichaam te ontspannen. Ook yoga-oefeningen zijn heel effectief om jezelf helemaal te ontspannen.
Tip 4: Zie het leven als een leerproces
Is jouw brein geprogrammeerd om bang te zijn voor fouten of blunders? Dan zul je vatbaarder zijn voor kritische en negatieve gedachten. Veel fijner werkt het om het leven te zien als een leerproces, waarbij fouten juist nodig zijn voor een optimale persoonlijke ontwikkeling. Probeer daarom niet de slimste te zijn, maar degene die het meest bereid is om te leren.
Tip 5: Wees dankbaar
Weinig dingen werken zo goed tegen negatieve gedachten als dankbaarheid. Veel positieve dingen in ons leven vinden we vanzelfsprekend, terwijl ze dat allesbehalve zijn. Neem daarom dagelijks bewust een momentje om dankbaar te zijn voor de dingen die je hebt, bijvoorbeeld ’s avonds voor je gaat slapen. Zo val je met een positief gevoel in slaap en word je waarschijnlijk ook vrolijker wakker.
Tip 6: Creëer positieve routines
Net zoals negatieve gedachten zichzelf versterken door herhaling, geldt dat ook voor positieve gedachten. Maak daarom een gewoonte van de 5 bovengenoemde activiteiten en maak er bewust tijd voor vrij in je agenda. Met de Brain Balance Journal heb ik hier het ideale hulpmiddel voor ontwikkeld. Bestel jouw journal hier!
