Vaak wordt gedacht dat hoogsensitiviteit aangeleerd of erfelijk is. Deels is dit ook wel zo, maar het kan ook net zo goed ontstaan na een heftige periode of gebeurtenis in je leven. Neem een aanrijding, dit is op zichzelf al een heftige gebeurtenis, maar het feit dat dit je ‘plots overkomt’ is voor het brein heel belastend.

Je brein is er namelijk op ingesteld om je veilig te houden en houdt van voorspelbare dingen en vaste patronen. Een onverwachte gebeurtenis die heel veel impact heeft op je leven, zoals een ongeval, een ziekte, overlijden of een plotse scheiding kan ervoor zorgen dat je brein in een hyperactief beschermingsmechanisme blijft hangen.

In het geval van de aanrijding is het goed dat je voortaan meer gevaarsignalen ontvangt van je brein, wanneer je deelneemt aan het verkeer. Zodat je alerter bent in het verkeer en niet weer aangereden wordt. Maar als je te veel gevaarsignalen ontvangt kan je overprikkelt raken en kan het overgaan in angst of paniek. Waarschijnlijk ga je verkeerssituaties in het vervolg dan vermijden. Je zou zeggen de missie van het brein is geslaagd, maar zo werkt het in de moderne tijd natuurlijk niet. Je moet deel kunnen nemen aan het verkeer om deel te kunnen nemen aan het moderne leven.

Het hyperbeschermingsmechanisme

Stel dat je in een woonwijk woont waar veel criminaliteit heerst. Je hebt een bonus van je werk gehad en kan eindelijke je droom tv kopen die je altijd al had willen hebben. Je komt thuis en gaat lekker achter je nieuwe tv zitten. Je droom is uitgekomen!

Maar dan moet je naar bed en zal de tv onbeheerd achter moeten blijven. Je blijft die nacht erg alert en bij elk geluid word je wakker om te checken of er niet wordt ingebroken. De volgende dag besluit je naar de winkel te gaan, om bewakingscamera’s te kunnen gaan plaatsen. Je hangt je hele huis en tuin vol met camera’s en houdt de beelden goed in de gaten als je niet thuis bent.

Dit kun je vergelijken met een intern gevoel van onveilig zijn na een schokkende gebeurtenis en je brein meer spiegelneuronen (bewakingscamera’s) aanmaakt om je omgeving af te scannen naar gevaar.

Op een dag win je de loterij en koop je een ander huis in een veilige woonwijk, maar je voelt je nog steeds niet veilig in je huis. Je bewakingscamera’s verhuizen gewoon mee in de hoop dat je je daar wel veilig door gaat voelen. Doordat je zo bezig en gefocust blijft op jezelf veilig houden, blijf je sensitief op gevaar van buitenaf en blijft hetzelfde aantal spiegelneuronen actief, terwijl het gevaar in werkelijkheid al lang is geweken.

Hoogsensitiviteit

Je brein werkt dus als een overactieve waakhond en scant elk geluid, gezichtsuitdrukking, emotie en situatie af naar gevaar. Je bent nu dus hypersensitief voor prikkels en je brein filtert de prikkels niet goed meer, waardoor je snel overprikkeld raakt en doodmoe in een drukke omgeving.

Dit kringetje is te doorbreken door je hier bewust van te worden, je brein te ontprikkelen en te trainen in dat je wel veilig bent en daarmee de focus te verleggen van het gevaar af. Hierdoor kan de waakhond weer gaan slapen en jij ook!