Wat doe je als je je al een tijdje niet goed voelt en niet weet wat dit is? Of als je kind zich niet fijn voelt? Dan ga je uiteindelijk naar de huisarts voor verder onderzoek. Je wordt onderzocht en krijgt misschien wel medicatie voor datgene wat er aan de hand is. 

Als (oud) kinderverpleegkundige weet ik ook dat je in sommige gevallen niet zonder medicatie kan en je op dat moment heel blij bent dat er iets op de markt is wat je van je klachten af kan helpen waardoor je weer naar behoren kunt functioneren. 

Maar heb je weleens gekeken op de lijst met bijwerkingen die medicatie kan veroorzaken? Sommige medicijnen helpen dan misschien wel maar brengen genoeg andere vervelende dingen met zich mee, goed om je daar als ouder bewust van te zijn. 

Gek eigenlijk dat als het aankomt op medicatie we dit vaak gewoon innemen en we nog steeds sceptisch zijn als het aankomt op supplementen. “Ik eet toch gezond”, “Ik eet 2x per week vis” zijn uitspraken die ik regelmatig te horen krijg. En als ik dan doorvraag wat voor vis het is, is het vaak gebakken kibbeling of een lekkerbekje. Vol met oa Omega6, niet de bereiding van vis zoals ons lichaam dat het hardste nodig heeft. 

Inmiddels weten de meeste van jullie wel dat als je genoeg voedingsstoffen binnen wilt krijgen je een behoorlijke portie groenten per dag moet eten, liefst wel meer dan 500 gram. Voor kinderen hou ik minder aan, ongeveer 300 gram. Veel volwassen en kinderen vinden het moeilijk deze aantallen te halen. Niet iedereen, kind of volwassene is van jongs af aan gewend deze hoeveelheid groenten te eten.  

En het aanleren van nieuwe gewoonten kost tijd & geduld (soms moet een kind wel 10-15 keer iets proberen voordat het aan de smaak gewend is) Maar het is gelukkig niet onmogelijk! Je bent als ouder de spiegel van je kind. Eet je zelf bijvoorbeeld regelmatig iets van rauwkost bij je brood dan zal je kind dit sneller overnemen.  

Als je het hebt over een specifieke doelgroep kinderen met bijvoorbeeld een combinatie van autisme en ADHD is het voor ouders nog lastiger hun kind groenten of andere voedende voeding te laten eten. Deze kinderen zijn vaak gevoelig voor een bepaalde structuur van het eten en hebben soms een vast patroon met betrekking tot hun eten.  Je kunt proberen groenten te verstoppen in baksels of een smoothie proberen. Maar wees hierin voorzichtig, doe dit altijd in overleg met iemand die hier meer vanaf weet.  

Verandering in het eetpatroon aanbrengen gaat stapje voor stapje, met heel veel geduld en heel belangrijk: kijken wat past bij het kind. Maar ook al krijg jij of je kind wel groente binnen hebben we helaas te maken met bodemverarming waardoor onze huidige groenten en fruit minder voedingsstoffen bevatten dan bijvoorbeeld 50 jaar terug. 

In het geval van AD(H)D of concentratieproblematiek waarin medicatie wordt overwogen is het zeker de moeite waard om te kijken naar de voedingsstoftekorten in combinatie met leefstijl (eetpatroon, slaap, ontspanning, beweging, structuur, schermtijd e.a.). Tekorten kunnen het lichaam flink uit balans brengen en kunnen wanneer je deze oplost een groot verschil maken in de hevigheid van de symptomen. 

Wanneer er toch voor medicatie wordt gekozen is Methylfenidaat, beter bekend als Concerta of Ritalin, van alle AD(H)D medicatie het meest toegepast. Deze medicatie kan op korte termijn een snelle oplossing bieden wanneer hulp nodig is. Maar bedenk je wel dat de medicatie AD(H)D niet geneest. Het wordt toegepast om symptomen te verminderen en heeft vaak ernstige korte en lange termijn bijwerkingen. 

Hoe werkt concerta en ritalin? 

Methylfenidaat is het werkzame bestanddeel in o.a. concerta (langwerkend) en ritalin (kortwerkend). Het kan je kind helpen zich beter te kunnen concentreren, geeft meer rust in het hoofd, vermindert motorische onrust en helpt het kind minder snel geïrriteerd te raken. 

Bij veel volwassenen en kinderen met ADHD maar ook ADD en autisme is er een waarneembaar tekort aan dopamine (dit zorgt o.a. voor focus, motivatie en impulscontrole).  

Methylfenidaat remt de heropname van dopamine en noradrenaline uit de synaps (plaats waar zenuwimpulsen worden overgedragen). Ze blijven langer aanwezig waardoor het te kort aan deze stoffen kan worden gecompenseerd. 

Ritalin werkt ongeveer 2 tot 4 uur. Als het uitgewerkt is kun je last krijgen van een rebound, of te wel versterkte onrust.  

Concerta werkt soms wel 8 tot 12 uur, de afgifte is geleidelijker. Dit wordt bij voorkeur niet gegeven aan kinderen onder de 6 jaar. 

Ritalin wordt door steeds meer studenten (zonder ADHD) gebruikt om zich beter te kunnen concentreren en vermoeidheid tegen te gaan. Dit is echter niet zonder risico.  

Bijwerkingen van methylfenidaat kunnen zijn: hoge bloeddruk, hoofdpijn, hartkloppingen, problemen met inslapen en verminderde eetlust. 

Ieder mens reageert anders op medicatie. De biologische beschikbaarheid ligt tussen de 11 en 51%. Dat betekent dat bij de ene persoon slechts 11% van het middel effectief is, terecht komt op de plek waar het voor bedoeld is en je dus een hogere dosering nodig hebt met alle neveneffecten van dien. Ten opzichte van een andere persoon waar 51% van het middel werkzaam is. 

Dus wat kan jij doen? 

Heb jij een kind wat gediagnostiseerd is met AD(H)D maar ook met bijvoorbeeld autisme, ontkom je er soms niet aan om medicatie te gebruiken, met op langere termijn alle gevolgen van dien. Op mijn werk op het KDC zie ik veel kinderen die medicatie gebruiken die nog meer trek hebben in eten, en het eten waar ze trek in hebben bevat overwegend snelle suikers, waardoor ze in een cirkeltje rond blijven draaien. Daarnaast zie je toch wel bij veel kinderen dat de emoties iets worden afgevlakt waardoor een kind zich niet altijd even prettig voelt. De dosering van de medicatie die wordt gegeven luistert dan ook nauw. 

Naar mijn mening wordt er in sommige gevallen te snel Ritalin of Concerta voorgeschreven. Dit werkt symptoom bestrijdend maar vaak wordt niet de oorzaak van het “probleem” aangepakt. Veel ouders weten niet wat ze nog meer kunnen doen om hun kind verder op weg te helpen op een natuurlijke manier. Zonder bijwerkingen, hoe fijn zou dit zijn voor je kind? 

Er is geen goed of fout, ieder mens is uniek en het is goed om te kijken wat past en werkt voor jou en je gezin. Maar ik denk dat het goed is om te delen dat er steeds meer mogelijk is. Er zijn verschillende bloedtesten (EMB-test, omega–3–test) die voedingsstoftekorten zoals bijvoorbeeld: omega–3, magnesium, vitamine D3 of een tekort aan neurotransmitters e.a. aan kunnen tonen.  

Met extra suppletie, een gevarieerd gezond voedingspatroon (liefst zonder toevoegingen en suikers) en aanpassingen in de lifestyle van je kind kun je stapje voor stapje met de juiste hulp veel symptomen doen verminderen (zie hiervoor een van mijn andere artikelen). Zonder dat je kind last heeft van bijwerkingen die je met medicatie wel zou kunnen krijgen.