Doe jij wel eens dingen die je eigenlijk heel eng vindt? Dan weet je als geen ander hoe goed je je na afloop altijd voelt. Je zit dan vol zelfvertrouwen en bent blij of zelfs euforisch. Dat komt onder andere door de aanmaak van een specifiek beloningsstofje in je brein: serotonine. Hieronder vertel ik je alles wat je moet weten over de aanmaak en werking van deze cruciale neurotransmitter en hoe je je serotonine kunt verhogen in geval van een tekort.

Wat is serotonine?

Serotonine is technisch gezien zowel een neurotransmitter als hormoon. Net als dopamine fungeert het in het lichaam als een soort signaalstofje, waardoor hersen- en zenuwcellen optimaal met elkaar kunnen communiceren. Samen met andere neurotransmitters en hormonen zoals cortisol, (nor)adrenaline en het eerder genoemde dopamine, beïnvloedt dit stofje hoe je je voelt en gedraagt.

Serotonine staat bekend als klassieke verbeteraar van je stemming en geluksniveau. Maar daarnaast heeft het invloed op talloze andere geestelijke en lichamelijke processen. Denk hierbij onder meer aan je geheugen, slaap, eetlust, gevoelens, zelfvertrouwen, pijnprikkels, temperatuurregulatie en seksuele functies. Een tekort aan serotonine kan dan ook leiden tot velerlei symptomen.

Hoe wordt serotonine aangemaakt?

Serotonine wordt in het lichaam aangemaakt uit het aminozuur tryptofaan. Deze voorloperstof wordt omgezet naar 5-HTP en vervolgens naar serotonine. Voor een gezonde serotoninespiegel is het dan ook belangrijk om voldoende tryptofaan uit voeding binnen te krijgen. In Brain Foods zoals bananen, kikkererwten en 85% pure chocolade is dit aminozuur rijkelijk aanwezig.

Serotonine wordt voor maar liefst 90% in de darmen aangemaakt. Hierdoor hebben je darmen, spijsvertering en de voeding die je eet een enorme invloed op hoe je je dagelijks voelt. Serotonine kan de bloed-hersenbarrière echter niet passeren. De overige 10% wordt daarom in de hersenen aangemaakt uit tryptofaan.

Wat is de werking van serotonine?

Net als dopamine is serotonine sterk betrokken bij beloning en motivatie. De stemmingsverbeterende werking van deze neurotransmitter uit zich onder meer in gevoelens van tevredenheid, verzadiging, (zelf)vertrouwen, innerlijke rust, balans, blijdschap en soms zelfs euforie. Negatieve gevoelens van verdriet, angst, agressie, honger of depressiviteit worden juist onderdrukt.

Een lage serotoninespiegel wordt geassocieerd met een verhoogde vatbaarheid voor stress en burn-out. Een hogere aanmaak van serotonine zorgt er daarentegen voor dat je beter bestand bent tegen stressvolle situaties en minder last hebt van stressgerelateerde symptomen. Hierdoor zul je eerder dingen doen die je niet durft en hierna ook een gevoel van intense voldoening en beloning ervaren.

Heb ik een tekort aan serotonine?

Zoals eerder genoemd, gaan de effecten van serotonine verder dan alleen de regulering van motivatie, hongergevoelens en emoties. Deze veelzijdige neurotransmitter speelt een rol bij slaap, geheugen, pijn, je seksdrive en nog vele andere processen. Symptomen van een serotoninetekort zijn onder meer:

Lichamelijke symptomen

• Slaapproblemen
• Chronische stress
• Chronische vermoeidheid
• Gewichtstoename
• Trek in koolhydraten
• Hoofdpijn
• Lage pijngrens
• Spijsverteringsproblemen (zoals PDS)
• Verminderde seksdrive

Psychische symptomen

• Neerslachtigheid
• Piekeren
• Vergeetachtigheid
• Prikkelbaar
• Laag zelfbeeld
• Stemmingswisselingen
• Sociaal isolement
• Angstig
• Depressiviteit
• Burn-out

Zoals je kunt zien aan de bovengenoemde symptomen, beïnvloedt serotonine in belangrijke mate je perceptie van de werkelijkheid. Bij een tekort aan deze neurotransmitter is het lastig om nog plezier te halen uit de activiteiten en mensen om je heen. Ook zal je brein op school of werk simpelweg minder goed presteren.

Hoe kan ik een serotonine tekort vaststellen?

Helaas is er geen goede manier om een serotonine tekort te meten. Met een bloedtest kun je weliswaar het serotonineniveau in je bloed vaststellen, maar dit zegt nauwelijks iets over de manier waarop je hersenen met deze neurotransmitter omgaan. Zo kan iemand met een lage serotoninespiegel geen symptomen hebben van een tekort en iemand met een hoge spiegel wel.

Een serotonine tekort kun je dan ook het beste vaststellen aan de hand van je lichamelijke en geestelijke symptomen. Omdat de klachten zo gevarieerd zijn, is het belangrijk om te beseffen dat ze ook andere oorzaken kunnen hebben. Ga daarom bij een vermoeden van een serotonine tekort naar een orthomoleculair therapeut, die je symptomen in een bredere context plaatst.

Tips om je serotonine te verhogen

Er zijn verschillende manieren om je serotonine te verhogen. Verreweg het belangrijkste is voeding, want zonder de voorloperstof tryptofaan kan je lichaam geen serotonine aanmaken. Bij het omzettingsproces kun je ook voedingsstoffen zoals vitamine B3, B6, magnesium en omega 3 goed gebruiken. Bonen, bruine rijst en zonnebloempitten zijn dan ook een ideale serotonine booster.

Naast voeding spelen ook andere leefstijlfactoren een essentiële rol. Zonlicht en beweging stimuleren bijvoorbeeld de aanmaak van serotonine, maar dat geldt ook voor meditatie. Een wandeling of meditatiesessie in de natuur is dan ook een uitstekend idee. Probeer daarnaast alcohol waar mogelijk te vermijden, want dit zal je serotoninespiegel juist verlagen.

Heb jij vrijwel alles al geprobeerd, maar lukt het maar niet om je serotonine te verhogen? Dan kan een supplement zoals 5-HTP een goede manier zijn om je tekort aan te vullen. Wil je meer weten over dit product of over de beste manier om je serotonine aanmaak te verbeteren? Klik dan hier voor gratis supplementadvies op maat. Ik en mijn team helpen je graag verder!