Mensapen

Er zijn talloze studies en verhalen die vertellen over dat apen onze voorouders en neefjes zijn en waarom we wel of niet van de aap afstammen.

Maar hier gaan we het in dit artikel niet over hebben. We gaan juist kijken naar het gedrag van de mens en van de aap en de overeenkomsten tussen dit gedrag. En misschien dat we nog wel iets kunnen leren van onze vriendelijke apen op het gebied van vlooien en veranderen.

Hieronder eerst nog wel wat leuke fun facts over onze bananenslijters en de mens:

• DNA van de mens is voor 98% gelijk aan diverse apen soorten.
• De mens, de chimpansee en bonobo’s verschillen zelfs maar 1,2-1,4% met elkaar, hoewel een gorilla en een chimpansee meer dan 3% van elkaar verschillen qua DNA.
• We worden beide ‘dom’ geboren.
• We zijn beide sociale wezens, leven in groepen en worden beïnvloed door de buitenwereld.
• In het begin van ons leven, bij de mens tot 18 maanden, kunnen we onszelf niet herkennen. Dit zorgt bij de verschillende apensoorten voor leuke momenten in de spiegel. Bijvoorbeeld bij de:
  • Rhesus aap – gaat in gevecht met zichzelf maar komt erachter dat ze even sterk zijn en laat het voor wat het is.
  • Chimpansee – ziet op termijn wel overeenkomst en probeert zichzelf voor de gek te houden door te liegen en te manipuleren.
• Vrouwen van de Bonobo’s slaan de mannen in elkaar, zodat ze weten wat hun plek is. Gelukkig geen vergelijking met de mens (althans dat hoop ik) maar wou hem je toch niet onthouden.
• Nog een leuk weetje over Bonobo’s: stress wordt opgelost met seks.

Laten we ons maar wat verder gaan verdiepen in het gedrag van de verschillende aapsoorten in relatie tot leiderschapsstijlen op de werkvloer.

Leiders

Gorilla

• Leider, gezag, borst kloppend.
• Naar buiten toe erg imponerend, maar geeft wel degelijk veel om z’n groep.

De mens: De manager die continu benoemd dat hij de manager is, met alle goede bedoelingen van dien.

Bonobo

• Zetten hun eigen belang aan de kant voor het groepsbelang.
• Vision-fusion structuur: groepen komen bij elkaar, die versmelten, een paar weken later gaan ze in een andere samenstelling verder.

De mens: De leider die zichzelf wegcijfert maar desondanks niet bang is om zijn team samen te stellen op competenties in plaats van persoonlijkheid.

Orang-oetan

• Een leider op afstand
• Respecteer de hiërarchie, anders wordt hij boos.

De mens: Bemoeit zich niet al te veel met de werkvloer, maakt op afstand de plannen en wilt wel zijn herkenning.

Chimpansee

• Sociale vaardigheden zijn enorm belangrijk.
• Coalitievorming, politieke intriges en regelrechte couppogingen.

De mens: Onvoorspelbaar, mooie verhalen, slinks, elke dag is anders bij deze manager, het ligt er een beetje aan hoe de wind waait.

Vlooien en veranderen

Berberapen vlooien elkaar circa 2 uur per dag, maar weet je wat het leuke is, berberapen hebben helemaal geen vlooien of parasieten. Toch is het enorm belangrijk voor hun dat ze dit elke dag 2 uur doen, lijkt me overigens heerlijk iemand die 2 uur lang aan je plukt. Tijdens het vlooien komt er endorfine vrij bij de berberapen, hierdoor ervaren ze een gevoel van geluk, ontspannenheid en vertrouwen.

Het vlooimoment is op de werkvloer net zo belangrijk als bij de berberapen, al zouden die namelijk stoppen met vlooien valt de hele groep uit elkaar. De koffiepauze met je collega’s of even de chitchat over hoe het weekend is geweest, is dus enorm belangrijk!

Helaas krijgen we door de gorilla’s, orang-oetans en de chimpansees te weinig tijd om te blijven vlooien, want de managers worden nerveus van het vlooien omdat de werkzaamheden dan blijven liggen. Er dient tenslotte meer werk verzet te worden in minder tijd.

Hier komen we zelf overigens ook niet ongeschonden uit, denk maar even aan de pauze waar je snel je Facebook of Instagram checkt in plaats van een praatje maakt met diegene die naast je aan de tafel zit.

Naast dat organisaties veranderen, verander je dus zelf ook. Veranderen is in de basis makkelijk, circa 80-90% van de veranderingen accepteren we zonder te morren. We vallen juist over die paar veranderingen wat niet goed gaat.

De uitdaging van veranderen zit in het gedrag van mensen, niet in de regels, systemen of procedures. En zodra het veranderen niet lukt, wordt juist de focus gelegd op regels, systemen en procedures, niet op het gedrag.

Zoals Charles Darwin zei, het gaat om de “survival of the fittest”. Dit is niet het recht van de sterkste, maar diegene die zich het beste aanpast aan de veranderende omgeving heeft de beste overlevingskansen. Het toverwoord hiervoor is dus vlooien of als we ons echt aanpassen, een gezonde smoothie drinken met elkaar.