In de ontwikkeling van het kinderbrein zijn de eerste 8 jaar cruciaal. De hersenen maken dan een enorme groei door, zuigen informatie op als een spons en maken nieuwe hersenverbindingen aan. Tegelijkertijd zitten jonge kinderen tegenwoordig steeds vaker en langer op een tablet, smartphone of voor de televisie. Wat is de invloed van deze schermtijd eigenlijk op de ontwikkeling van het brein? 

Wat is een gezonde schermtijd voor mijn kind? 

De gemiddelde schermtijd van kinderen tot 6 jaar oud bedraagt in onze maatschappij ongeveer 2 uur per dag. Dit is maar liefst twee keer zoveel als het gangbare advies voor kinderen van 4 tot 8 jaar (maximaal 1 uur per dag) en vier keer zoveel als de aanbevolen richtlijn voor kinderen van 2 tot 4 jaar (maximaal 30 minuten per dag). 

Uit onderzoek blijkt dat ouders de schermtijd van hun eigen kroost vaak onderschatten. Het is verleidelijk om een kind even voor het scherm te zetten, zodat je bijvoorbeeld de was kunt opvouwen of kunt koken. In de praktijk stapelen dit soort momentjes zich snel op en loopt ook de schermtijd van het kind hierdoor ongemerkt hoog op. 

Overprikkeling door schermtijd: wat doet dit met het kinderbrein? 

Die schermtijd kan een groot probleem vormen in een cruciale ontwikkelingsfase van het kinderbrein. Onderzoek toont aan dat kinderen die dagelijks veel naar een scherm kijken, over een dunnere hersenschors beschikken dan leeftijdgenootjes. Ook werken verbindingen in de witte stof in de hersenen minder goed, waardoor de zenuwcellen in het brein signalen slechter overdragen. 

Deze verminderde signaaloverdracht heeft alles te maken met myeline, de vetrijke laag die ervoor zorgt dat zenuwcellen in de hersenen optimaal met elkaar kunnen communiceren. Bij kinderen met een hoge schermtijd is de vorming van myeline aangetast. Dat geldt daarmee ook voor het vermogen van cellen om snel elektrische signalen naar elkaar door te sturen. 

Hoe schermtijd de breinstructuur verandert en myeline aantast, is onderzoekers nog niet duidelijk. Wat wel helder is, zijn de gevolgen. Zo scoren kinderen die veel werken met beeldschermen minder goed op denkproeven, perceptievaardigheden en taal- en geheugentests. Wetenschappers speculeren dat de oorzaak ligt in overprikkeling van het zich nog ontwikkelende brein. 

Ontwikkeling van het kinderbrein: tips voor schermtijd 

Hoewel ouders vaak denken dat kinderen (en zij zelf) lekker ontspannen achter de tablet of televisie zitten, blijkt het tegendeel het geval. De hersenen zijn gedurende schermtijd erg actief en ons oeroude systeem is op deze overdaad aan prikkels niet berekend. Dit schaadt dan ook de breinontwikkeling en vaardigheden zoals concentratie, probleemoplossing en communicatie. 

Het kinderbrein is voor de ontwikkeling simpelweg niet bij teveel schermtijd gebaat. Voor ouders is het dan ook zaak om grenzen te stellen aan schermgebruik en de tijd goed in de gaten te houden. Dat kan bijvoorbeeld door het zetten van een kookwekker of timer. Voor zowel je kindje als jij is dit misschien even wennen, maar van de extra tijd samen krijg je later zeker geen spijt!