Wat gebeurt er als je slaapt? – De slaapcyclus uitgelegd

Leestijd 4 minuten
slaap

In deze snel veranderende wereld hechten we te weinig waarde aan een goede nachtrust. We zijn ons niet bewust van de drastische gevolgen van chronisch slechte slaap en weten vaak ook niet waarom we slecht slapen. Daarom leg ik je uit hoe je slaapcyclus eruitziet en waarom deze zo belangrijk is.

 

Slaapcyclus

Elke nacht doorlopen we gemiddeld 3 tot 5 keer de slaapcyclus. We hebben zo’n vijf tot twintig minuten nodig voordat we in slaap vallen. Duurt dit bij jou korter? Dan ben je waarschijnlijk te vermoeid. Duurt dit bij jou langer? Dan ervaar je waarschijnlijk te veel spanningen.

De cyclus start bij lichte slaap, vervolgens kom je in diepe slaap en tot slot in REM-slaap. In totaal duurt zo’n cyclus ongeveer 90 minuten. Ook inslapen en momenten dat we wakker zijn nemen tijd in beslag. Vandaar dat we 7-9 uur slaap adviseren.

Na elke cyclus worden we kort wakker, je lichaam controleert dan onder andere de volgende dingen:

  • Ben ik veilig?
  • Moet ik naar de wc?
  • Heb ik het te koud of warm?
  • Lig ik nog comfortabel?
  • Zijn er storende geluiden?
  • Is er te veel licht?

 

Waarom lig ik ’s nachts wakker?

Als alle bovenstaande factoren in orde zijn dan slaap je weer verder. Ook als je even naar het toilet moet hoor je daarna goed verder te kunnen slapen. Maar toch liggen veel mensen ’s nachts wakker, met name tussen 3 en 4 uur. Ze voelen zich veilig, hoeven niet naar de wc en horen ook geen storende geluiden. Waarom ze dan toch wakker liggen?

Dat komt door het ervaren van te veel spanningen overdag. Spanningen leiden namelijk tot alertheid en alertheid stoort de slaap.

In de huidige samenleving krijgen we veel prikkels te verduren, het is voor ons lichaam en geest lastig al deze prikkels te verwerken. En mede om die reden kampen velen momenteel met chronische stress. Als we wakker worden staan we daardoor gelijk aan en beginnen we al te piekeren. Onze rust wordt zodanig verstoord dat we niet of moeilijk in slaap komen.

 

Kwalitatief goede slaap

Om de kwaliteit van je slaap te verbeteren is het ten eerste van belang te begrijpen wat er in je slaap gebeurt. Bewustwording is de eerste stap. Daarom leg ik je per fase uit wat er in je lichaam gebeurt en waar deze fase belangrijk voor is.

 

De verschillende slaapfases:

  1. Lichte slaap

Je gaat minder ruiken, minder horen en de hersenactiviteit neemt af. Dit gebeurt er als je in de eerste fase van de cyclus terecht komt; de lichte slaap. Deze fase neemt zo’n 50% van je slaapcyclus in beslag. In die tijd bereid je je voor op het herstel en ben je nog vrij makkelijk te wekken. De lichte slaap is essentieel om in diepe slaap of REM-slaap te komen. Het is tevens de fase die je gedurende een dutje overdag wenst te hebben.

  

  1. Diepe slaap

De tweede fase; diepe slaap, neemt zo’n 25% van je cyclus in beslag. In het begin van de nacht is je diepe slaap langer en aan het einde korter. Bij je REM-slaap werkt dit andersom; in het begin minder, aan het einde meer.

In de diepe slaap vertraagt je ademhaling en verlaagt je hartritme zich tot 40 à 50 hartslagen per minuut. Tevens ontspannen je spieren zich, dit zorgt voor fysieke rust en draagt bij aan fysiek herstel. In deze fase staat lichamelijk herstel dan ook centraal. Lichaam en spieren herstellen en je hersenen laten afvalstoffen los. Deze fase heb je hard nodig om de volgende ochtend weer fris en fruitig te zijn.

 

  1. REM-slaap

Rapid Eye Movement, afgekort door REM-slaap, is de laatste fase van de slaapcyclus. Dit is de fase waarin informatie en gebeurtenissen worden verwerkt, dit doe je onder andere door te dromen. Je hartritme en ademhaling wordt onregelmatig, brein -en oogactiviteit neemt toe, spieren ontspannen en de bloeddruk stijgt.

Zowel voor lichaam als geest is de REM-slaap erg belangrijk. Zo wordt tijdens deze fase een deel van onze ervaringen opgeslagen in ons langetermijngeheugen.

Leuk weetje: door het drinken van alcohol val je sneller in slaap, maar verstoor je de REM-slaap. Om die reden raak je herinneringen kwijt en weet je ’s ochtends vaak niet meer wat je de voorgaande avond hebt gedaan.

 

Tot slot geef ik je drie tips die je gelijk in kunt zetten om de kwaliteit van je slaap te verbeteren:

  1. Vermijd cafeïne zoveel mogelijk in de avond
  2. Probeer niet te laat te eten en ook niet te laat te sporten
  3. Zorg voor een donkere koele slaapkamer (zie hier meer tips over de invloed van licht op jouw slaap:

Succes en alvast heel veel goede nachten gewenst!