Elke maand stel ik jullie voor aan een plant of bloem en vertel ik meer over haar eigenschappen en werking. We kunnen zo ontzettend veel leren van de natuur op het gebied van wijsheid en beauty. Daarom geven wij planten een zogeheten ‘plantportret’, alsof je een persoon omschrijft. In deze reeks plantportretten kijken we op een holistische manier naar planten en bloemen; we ontdekken hun ingenieuze lessen.

Met deze maand: de Amerikaanse of Virginische toverhazelaar.

Plant van de ‘Grote Geest’

De toverhazelaar vindt haar oorsprong in de vochtige bossen aan de Atlantische kust van Noord-Amerika (West Virginia). De Noord-Amerikaanse indianen geloofden dat de ‘Grote Geest’ de bloemen van de toverhazelaar expres opvallend had gemaakt om zo de aandacht van de mens te trekken. De toverhazelaar werd al gauw één van hun meest gebruikte planten: ze gebruikten het voor het maken van hun bogen en vanwege de geneeskrachtige, ontstekingsremmende en stimulerende werking. Pioniers die in die tijd naar Amerika reisden, maakten kennis met de kracht van de toverhazelaar en brachten de plant vervolgens naar Europa en andere delen van de wereld.

Tegen de stroom in

In de lente bloeien de meeste planten en bloemen. De toverhazelaar daarentegen laat tegen het einde van de herfst haar blad vallen en direct daarna, aan het begin van de winter, gaat de plant in bloei met vele gele bloemen die op sterretjes lijken. Omdat de bijen zich dan al lang hebben teruggetrokken voor de winter, neemt de wind hun belangrijke taak over. De vruchten die de toverhazelaar na de bloei aanmaakt, blijven rustig wachten tot ze rijp zijn in de zomer en soms zelfs tot in de daaropvolgende herfst. Hierdoor zie je tijdenlang zowel bloemen als vruchten aan de takken. Zodra de vruchten rijp zijn, barst de huls vaak met een luide ‘plop’ open en worden de zaden met grote kracht meters ver weggeslingerd. Soms tot wel tien meter.

Stevig karakter

De toverhazelaar groeit langzaam en heeft een ingehouden, samengetrokken en een beetje een knorrig uiterlijk. Haar bladeren zijn vrij hard en ze verwelken of vergaan niet gauw. De plant verzamelt het gehele jaar energie uit zonnekracht en gebruikt deze om, in de winter, met haar groei en bloei tegen de stroom in te kunnen gaan. Dat is misschien ook wel de les die we van de toverhazelaar kunnen leren: wanneer je iets wil ondernemen waarbij je tegen je eigen natuur in moet gaan of tegen gewoontes van anderen, neem dan je tijd, trek je voorafgaand een beetje terug in je eigen cocon en spaar en verzamel je energie zodat je voldoende reserves hebt. Wanneer de tijd daar is kun je vervolgens met al je kracht tegen de stroom ingaan.

Samengebalde kracht

Haar ingehouden en samengetrokken karakter zie je ook terug in de werking van de plant. De toverhazelaar gaat vurige en ontstekingsachtige processen tegen en stimuleert de stofwisseling van de huid. De werkstoffen die de plant bevat zijn tannines, flavonoïden (antioxidanten) en etherische oliën. Op ons weefsel, onze huid en onze slijmvliezen werken tannines samentrekkend, verstevigend en gladmakend waardoor het weefsel weer kracht en vitaliteit krijgt. Ook krijgen bacteriën en schimmels zo minder kans om bijvoorbeeld via het tandvlees en mondslijmvlies ons lichaam binnen te dringen. Dat is heel belangrijk, want deze boosdoeners kunnen via de bloedbaan op alle plekken (van je grote teen tot in je hersens) in je lichaam terechtkomen en daar voor narigheid zorgen. Verder kun je de toverhazelaar inzetten bij slecht genezende wonden, aderproblemen, aambeien en spataderen. In de homeopathie wordt het middel daarnaast gegeven bij menstruatiepijn en te sterke bloedingen. Al met al een behoorlijke lijst met toepassingen. We zijn dankbaar dat de kennis over de toepassingen van deze plant van de Noord-Amerikaanse indianen via de pioniers naar ons toe is gekomen.

In het volgende plantenportret vertel ik graag wat over salie.