Het belang van voeding bij een kind met AD(H)D   

Leestijd 6 minuten
kids

Je kind heeft AD(H)D, en nu? 

Je hebt te horen gekregen dat je kind AD(H)D heeft. En nu? Je staat aan het begin van een zoektocht. Vaak is het al fijn dat er een stukje bevestiging is van iets wat jij of je kind eigenlijk al lang al wist. Het kan wat makkelijker zijn om de juiste hulp te krijgen die je nodig hebt. 

Het kan ook zijn dat je een vermoeden hebt dat je kind AD(H)D heeft maar dit liever (nog) niet wilt laten testen omdat je je kind niet meteen een “stempel” wilt geven. Vraag jezelf dan af: belemmert het mijn kind dusdanig in het functioneren, bijvoorbeeld op school of in contact met vriendjes? Voegt het iets toe voor mijn kind? 

Ik heb zelf een zoon van veertien en een van elf jaar oud. Bij de jongste heb ik altijd gedacht: ”Er is iets maar ik kan mijn vinger er niet op leggen.”                                                                                                          

Door de ervaring vanuit mijn werk als kinderverpleegkundige en daarna begeleider op het KDC (kinderen met ontwikkelingsachterstand en gedragsproblematiek) heb ik hem altijd vrij goed kunnen begeleiden en ondersteunen. Mede doordat hij zelf dingen heel goed kon en kan omschrijven.

Als zesjarige zei hij een keer: “Mam, mijn hoofd is zo vol, het lijkt wel alsof er 15 auto’s in rijden en ze allemaal tegelijk uit de bocht vliegen!” Super vervelend natuurlijk als je dit zo ervaart.

En nu als ik terugkijk, hoe prachtig beeldend omschreven. En wat goed dat hij dit zo kon vertellen! Het maakte het voor mij als moeder in ieder geval iets makkelijker, doordat hij zichzelf goed kon verwoorden kon ik hem beter op weg helpen.

Wij als ouders hebben hem niet laten testen, het belemmerde hem niet op die manier in zijn dagelijkse contacten dat we dat noodzakelijk vonden. Die keuze is voor eenieder persoonlijk en er is geen goed of fout denk ik. 

Na het volgen van mijn opleiding tot ADHD natuurlijk expert is steeds meer bevestigd wat ik eigenlijk al wist. Mijn zoon laat heel veel kenmerken zien passend bij het gecombineerde type AD(H)D: de onrust, moeite met blijvend concentreren, dromerigheid, vergeetachtigheid, vol hoofd, moeite met nieuwe / onbekende dingen, snel afgeleid etc. 

Ook voor ons was en is het soms nog steeds en enorme zoektocht met als hoofdvraag: “Wat helpt mijn kind?” Het allerbelangrijkste vind ik dat hij gelukkig is, zich fijn en begrepen voelt en vol zelfvertrouwen in contact naar anderen. 

Wat heb je daarvoor als ouder nodig? De juiste begeleiding! Iemand die met je mee kan denken over wat past bij jouw gezin, is er misschien medicatie nodig of zijn er ook nog andere dingen waarnaar je kunt kijken?  

Ik ben er zelf een voorstander van om op een zo natuurlijk mogelijke manier te kijken wat werkt, met liefde, veel geduld, humor en een positieve inslag. Gericht op de fantastische kwaliteiten die kinderen met AD(H)D hebben. 

Onze hersenen zijn plastisch. Dat betekent dat ze kunnen groeien en ontwikkelen door opgedane indrukken en ervaringen uit de omgeving. De manier waarop jij met je kind omgaat is bepalend voor hoe je kind zich voelt. Ook al is je kind ouder of heb je zelf AD(H)D, dit betekent dus dat je bepaalde gewoonten ook kunt doorbreken en jezelf als het ware opnieuw programmeert. 

Er wordt steeds meer onderzoek gedaan naar welke factoren van invloed kunnen zijn op AD(H)D. Ik noemde ze aan het begin van dit blog en wil de voeding er voor deze keer specifiek uitlichten. 

Voeding bij ADHD 

In de relatie tussen voeding en AD(H)D wordt steeds meer gekeken naar gezonde voeding, voedingstoftekorten en de relatie met deze tekorten en neurotransmitters.                                           

Wist je dat wel 20% van je voeding wordt gebruikt voor de hersenen? En in het geval van stress 25%? Uit steeds meer onderzoeken komt naar voren dat er een relatie is tussen een gezonde darmwerking en goed functionerende hersenen, zenuwstelsel en het mentale welzijn. De darmen en de hersenen “communiceren” als het ware met elkaar via de hersen-darm-as.  

  • Steeds meer mensen zijn gevoelig voor zuivel (bijvoorbeeld koemelkallergie bij kleine kinderen) of gluten, vaak te herkennen aan o.a. opgeblazen buik, diarree of vermoeidheid. En ook bewerkte voeding (met veel suikers en toevoegingen) kan je darmen op langere termijn zo irriteren dat ze “lek” kunnen raken.  Je kunt het zien als een vorkje wat continue in je darmen prikt, op een gegeven moment gaat deze lek. Je krijgt dan de zogenaamde “Leaky guts” of te wel lekkende darmen. 
  • Suiker is voeding voor de slechte bacteriën in de darmflora, dit zorgt voor een flinke toename van deze bacteriën ten koste van de goede bacteriën die je darm nodig heeft. En wat eten veel kinderen en wij volwassenen juist heel veel? Juist, suiker. Daarnaast eten we over het algemeen minder vet, en juist gezonde vetten hebben onze hersenen heel hard nodig. Je hersenen krijgen dan letterlijk te weinig bouwstenen binnen om goed te kunnen functioneren. 

Exorfinen en endorfinen 

Lekkende darmen kunnen ervoor zorgen dat schadelijke stoffen (exorfinen) terecht komen in de hersenen, wat op langere termijn heftige ontstekingsreacties kan veroorzaken, genaamd neuro-inflammatie. Exorfinen zorgen ervoor dat je je ontspannen en prettig voelt omdat ze twee belangrijke beloningsstoffen in je lichaam activeren: endorfine en dopamine. Het endorfinesysteem is een belangrijkste schakel tussen je hersenen en je lichaam. Je lichaam maakt zelf endorfine aan (dit geeft je een geluksgevoel). Exorfinen lijken op endorfinen. 

Wat is het verschil tussen exorfinen en endorfinen?  

Endorfinen worden geproduceerd op verzoek. En exorfinen tegenwoordig bijna bij elke maaltijd of je moet natuurlijk al heel bewust met je eten bezig zijn. Ze remmen de werking van onze lichaamseigen endorfine af. Endorfine is nog niet meteen werkzaam. Het moet eerst worden opgenomen door een cel. Op een cel zit een receptor (ontvanger). Je kunt het zien als een slot en een sleutel. De endorfine (sleutel) klopt aan bij het slot (de receptor) als deze past. Als het past, is het feest, het geluksgevoel ontstaat. Deze receptoren zijn er niet voor gemaakt om zo vaak te worden geactiveerd, er treedt slijtage op. De opname van dopamine (o.a. motivatie, wilskracht en motoriek) en serotonine (o.a. geluksgevoel, slaap en ontspanning) wordt geblokkeerd.   

Wat zijn nu de meest genoemde kenmerken bij ADHD? Gebrek aan concentratie, vol hoofd, onrust, slecht inslapen, moeite met ontspannen etc. Zie je het plaatje voor je? Kinderen met deze klachten krijgen nog meer last van alle dingen waar ze op dit moment al tegen aan lopen! De voeding die een kind binnenkrijgt heeft dus wel degelijk effect op de darmen en daarnaast de hersenen. 

RED-dieet: Deze wilde ik toch ook nog benoemen. RED staat voor het Restricted Elimination Diet. Uit veelvuldig onderzoek is gebleken dat het elimineren van verschillende voedingsstoffen waar een kind gevoelig voor is kan helpen bij AD(H)D. Gedurende vijf weken wordt er onder begeleiding gekeken naar wat werkt voor je kind. Waar reageert je kind op en kun je dus beter vermijden en wat kan je kind wel gewoon eten. Dit is een pittig traject maar wel eentje waarbij ook goede resultaten worden geboekt. 

 Blije darmen, blij hoofd, blij kind! 

Wat kan je kind eten om de darmen en hersenen weer gezond te krijgen? 

– Groenten (min. 300 gram). 
– Fruit. 
– Noten, zaden & pitten. 
– Knolgroenten. 
– Vette vis / gezonde vetten. 
– Schaal & schelpdieren. 
– Eieren. 
– Vlees (in mindere mate) & gevogelte. 
– Paddenstoelen. 
 
Dit noemen we ook wel “Whole Foods”, eten zoals we dit heel vroeger al aten. En dan het liefst puur & onbewerkt dus niet met allerlei pakjes en zakjes in de weer gaan om je eten op smaak te krijgen. Maar door gebruik te maken van kruiden en planten uit de natuur (knoflook, peterselie, basilicum, ui, peper, Himalaya zout etc. 

Daarnaast is het drinken van water of kruidenthee ook heel belangrijk voor zowel je darmen als de hersenen. Liefst anderhalf tot twee liter per dag. Een goed functionerende darmflora zorgt voor een beter functionerend hoofd! Dat willen we toch allemaal? En dat gun je vooral je kind die klachten ervaart.  

Kijk eens naar wat je zelf aan kunt passen in het voedingspatroon van je kind, stapje voor stapje. En zoek hulp wanneer je er zelf niet uitkomt. Je kunt dit, in het belang van je kind.  

Meer voedingstips?

Kijk eens naar mijn blog 10 soorten voeding die goed zijn voor de hersenen van je kind.