PCOS (voluit Polycysteus Ovarium Syndroom) is een aandoening waarbij kort gezegd cysten op de eierstokken groeien. Deze aandoening zorgt voor veel verschillende klachten en het meest bekende verschijnsel van PCOS is toch wel het feit dat het gevolgen kan hebben voor de vruchtbaarheid.

In dit artikel vertelt Ginny je meer over PCOS, een mogelijke oorzaak, symptomen en het effect van je lifestyle.

Wat is PCOS?

Bij de meeste vrouwen die geen PCOS hebben ontwikkelen zich in de eerste helft van de menstruatiecyclus enkele vochtblaasjes, ook wel follikels genoemd. In de meeste gevallen groeit slechts één follikel ver genoeg door en ongeveer halverwege de menstruatiecyclus knapt dit vochtblaasje. Dit is de eisprong, ook wel ovulatie genoemd. Het eitje wordt dan opgevangen door de eileider waarna het naar de baarmoeder gaat.

Bij vrouwen die PCOS hebben worden er niet slechts enkele follikels gevormd in de eierstok, maar vaak meer dan 10. Dit zijn onderontwikkelde follikels die bij PCOS ontstaan en die worden dus cystes genoemd. Deze zijn klein, groeien moeilijk en er is dus niet één eitje die als het ware de leiding neemt in de cyclus en zorgt voor een eisprong.

PCOS komt in meer of mindere mate bij ongeveer 5 tot 10% van de vrouwen voor en is daarmee de meest voorkomende hormonale afwijking bij vrouwen.

Hormonen

Het FSH hormoon (follikel stimulerend hormoon) stimuleert de groei van follikels in de eierstok. Het LH hormoon (luteïniserend hormoon) zorgt vervolgens voor de eisprong. Deze hormonen worden geproduceerd en afgegeven door het breindeel hypofyse.

Het hormoon oestrogeen (vooral actief in de eerste helft van de menstruatiecyclus) zorgt voor de groei van het baarmoedervlies en progesteron zorgt voor de uitrijping van het baarmoedervlies. Dan is er ook nog het ‘mannelijk’ hormoon testosteron dat ook bij vrouwen wordt aangemaakt in de eierstokken en bijnieren. Dit hormoon kan zorgen voor onder andere acne, kaalheid of juist overbeharing en bij veel vrouwen met PCOS wordt een hoog gehalte testosteron aangetroffen in het bloed.

PCOS kan worden vastgesteld door een echo en door bloedonderzoek en omdat hormonen een grote rol spelen bij deze aandoening, worden deze bij een bloedonderzoek onder de loep genomen.

Wanneer krijg je de diagnose PCOS?

Je krijgt de diagnose PCOS als je minstens twee van de volgende drie punten hebt:

• Onregelmatige of geen menstruaties (minder dan 8 menstruaties per jaar);
• Polycysteuze eierstokken: met een echo worden meer dan 12 blaasjes per eierstok gezien;
• Verhoogd mannelijk hormoon en/of de symptomen die daarbij kunnen horen, zoals acné en overbeharing volgens een mannelijk patroon.

Kun je PCOS klachten verminderen?

De oorzaken van PCOS zijn niet helemaal bekend, maar toch lijkt er een verband te bestaan tussen PCOS en overgewicht. Zo heb ik regelmatig vrouwen met een kinderwens in mijn praktijk, bij wie deze wens helaas nog niet in vervulling is gegaan door PCOS.

Niet zelden hebben deze vrouwen licht tot matig overgewicht (meer dan de helft van de vrouwen van PCOS heeft last van overgewicht), een vettige huid, acné en andere PCOS gerelateerde klachten. Het komt vaak voor dat deze vrouwen maar 1 of 2 keer per jaar menstrueren. Het kan zijn dat ze helemaal geen eisprong hebben, of 1 tot 2 keer. In sommige gevallen is het namelijk mogelijk dat vrouwen geen eisprong hebben, maar wel 1 of 2 keer menstrueren.

Door een aantal (soms heel simpele) aanpassingen in de lifestyle, is het mogelijk dat het vrouwelijk lichaam de menstruatiecyclus weer oppakt waardoor PCOS klachten verminderen en er meer vruchtbare periodes ontstaan.

Mogelijk lifestyle veranderingen zijn:

• Meer bewegen gedurende de dag
• Meer groente toevoegen aan je maaltijden
• Je maaltijden inspireren op Mediterrane voeding
• Zorgen voor een gezond gewicht
• Voldoende momenten van ontspanning inplannen

Een gezonde lifestyle is overigens niet alleen belangrijk wanneer je zwanger wilt worden of van PCOS klachten af wilt komen, maar ook voor een leven met meer balans en energie.

Er zijn uiteraard ook diverse medische mogelijkheden om PCOS aan te pakken, maar hiervoor adviseer ik om een gespecialiseerd arts of gynaecoloog om advies te vragen.

Tweedaagse training over Hormonen en je brein!

Wil jij je verdiepen in de wereld van hormonen en je brein beter leren kennen? Of wil je ontdekken welke hormonen van belang zijn en hoe een hormonale disbalans veroorzaakt kan worden door je lifestyle? Schrijf je dan nu in voor de tweedaagse Brain Balance Boost ‘Hormonen & je brein’ welke gaat plaatsvinden op 15 & 16 juni 2023, op ons opleidingsinstituut te Rotterdam!