Hoewel het woord een zeer negatieve lading heeft, kan stress ons juist heel erg stimuleren in het leven. Stress houdt in feite onze motor draaiende. Stress wordt pas een probleem wanneer het zich voortdurend op een negatieve manier voordoet. Dat beïnvloedt namelijk de hersenen en zelfs de genen. Hoe stressbestendig je ouders waren heeft invloed op hoe jij zelf stress ervaart. En zo geldt dat dus ook weer voor jouw eventuele kinderen. Chronische stress verhoogt het stresshormoon cortisol. Dit heeft effect op verschillende hersenfuncties. Hierdoor loop je het risico op stemmingswisselingen en mogelijk erger. Stress maakt iemand kwetsbaar voor allerlei aandoeningen zoals chronische pijn of ziekte.

De vicieuze cirkel van stress in onze hersenen

Daarnaast beïnvloedt het ook de gezondheid van allerlei onderdelen van de hersenen: Stress of spanning begint in de hypothalamus. Deze stimuleert vervolgens de aanmaak van cortisol, het stresshormoon. De hypothalamus activeert op haar beurt weer de hippocampus, die onder andere verantwoordelijk is voor het afremmen van stress. Door chronische stress wordt die hippocampus aangetast die daardoor zijn functie steeds minder goed kan uitoefenen. En vervolgens ontregeld raakt en tenslotte bezwijkt onder de te grote stress-druk. Hierdoor komt er teveel druk op de frontale lob te liggen, die als belangrijke taak heeft de amygdala te remmen. Als deze amygdala niet geremd kan worden ontstaan er veel negatieve en angstige gevoelens of emoties. Waarna de hypothalamus weer geactiveerd wordt. Een vicieuze cirkel dus.

Chronische stress kan een angststoornis in de hand werken

Mensen met een angststoornis hebben vaak veel onveiligheid in hun jeugd ervaren, waardoor er al vroeg chronische stress ontstond. Hierdoor is bijvoorbeeld hun amygdala altijd heel alert. Symptomen zijn dat zo iemand altijd aan staat, een hyperfocus naar zijn of haar omgeving heeft en heel gevoelig is voor licht, geluiden en dus stress. Alles wat de zintuigen waarnemen wordt normaal al door de hersenen op gevaar gescand. Bij mensen met een angststoornis gebeurt dit in het kwadraat. Als iemand erg gestrest is ziet hij vaak overal een dreiging in. Zo kan een zorgeloze zomerse dag aanvoelen als een dag waarop een oorlog zou kunnen uitbreken. Erg oncomfortabel dus.

 Wat kunnen eventueel de gevolgen van stress op het brein zijn?

Door chronische stress:

• ontstaan stemmingswisselingen
• wordt de aanmaak van neurotransmitters verminderd, wat kan leiden tot angst, depressie, burn-out
• breken hersencellen af
• ontstaan psychische ziekten en klachten
• wordt het risico op dementie en alzheimer aanzienlijk vergroot
• stopt de aanmaak van nieuwe hersencellen
• ontstaat er een vicieuze cirkel van angst en spanning

Hoe houd je je brein optimaal en gezond?

Hoe kun je er nu voor zorgen dat alles in balans blijft? Uiteraard is het elimineren van stressfactoren een goed begin, maar niet altijd een optie. En ook niet perse noodzakelijk. De fysieke hersenen kunnen getraind worden om ze weerbaarder te maken. Goede stappen om de frontale cortex te trainen zijn o.a.:

• voldoende bewegen
• muziek luisteren
• nieuwe dingen aanleren
• boeken lezen
• Yoga Nidra /Meditatie
• lummelen
• mindfulness oefeningen
• niet meer multitasken
• eten van voldoende Brain Food
• weinig alcohol en sigaretten

Yoga Nidra een wondermiddel? 

Yoga Nidra, een term die je steeds vaker tegenkomt. Misschien heb je al eens een sessie bijgewoond op de yogaschool of lekker thuis op de bank. Zo niet, dan hierbij een toelichting: want bij het woord yoga denk je toch al gauw aan ingewikkelde poses en hard werken. Yoga Nidra vraagt echter weinig beweging laat staan inspanning. Deze vorm van yoga bestaat oorspronkelijk uit een serie eeuwenoude meditatie-oefeningen om alles in de hersenen op orde te brengen, het zenuwstelsel te kalmeren, een intens diepe rust te ervaren en het lichaam zichzelf te laten genezen. Daarnaast wordt ook het energieveld geactiveerd, waardoor het manifesteren van een droomleven aan het toch al indrukwekkende rijtje van effecten toegevoegd kan worden.  Veel mensen die Yoga Nidra beoefenen, voelen zich volledig uitgerust na een sessie van slechts 30 tot 60 minuten.

Met een goede Yoga Nidra-sessie van 30 minuten kun je je net zo hersteld voelen als na 3 tot 4 uur slaap, terwijl je wakker blijft en je mind op een prachtige reis gaat. Yoga Nidra bestaat uit krachtige meditatie-oefeningen die kunnen werken als een natuurlijke stress- en angstverlichter. Sommige mensen gebruiken deze slaapmeditatie als slaapverbetering, hoewel ze, als de oefeningen juist worden uitgevoerd, niet echt in slaap vallen.

Complexe elementen op neurologisch niveau

Hoewel Yoga Nidra simpelweg vertaald kan worden naar ‘yogaslaap’, zijn er een aantal complexe elementen gaande op neurologisch niveau, waarbij je als deelnemer door verschillende delen en lagen van het lichaam reist. Deze manier van geleide meditatie helpt de hersenen naar de zone tussen slaap- en waaktoestanden te brengen; het lichaam valt dan langzaam in slaap terwijl de mind bewust en helder blijft.

Brainwave-onderzoeken laten zien dat tijdens een sessie de mind van de actievere Beta- staat richting Alpha-, Theta- en uiteindelijk Delta-staat gaat. De Theta- en Delta-staat van de hersenen zorgen er, samen met alle ademhalings- en focus oefeningen, voor dat lichaam en hersenen zich in een korte tijd heel diep kunnen herstellen. Een van de oorzaken van dit diepe herstel is dat het zenuwstelsel weer naar de oorspronkelijke staat probeert terug te keren. Een staat waarin je even totaal op de rem staat in plaats van op het gaspedaal. Dit kan alleen wanneer het lichaam opereert zonder bemoeienis van de dominante mind. Er zijn zelfs bevindingen dat het lichaam op dit soort momenten volledig kan opereren als een eigen apotheek en het op deze manier uiteindelijk mogelijk maakt zichzelf te genezen.

Bijna als magie 

We hebben mensen hun slapeloosheid zien overwinnen, hun patronen veranderen, hun angst verminderen, hun burn-out genezen en in hun volledig creatieve potentieel zien stappen. Mensen zijn daadwerkelijk in staat hun leven te veranderen met deze vorm van meditatie. En dat is nog maar een topje van de ijsberg. En het belangrijkste: dit is een vorm van ontspannen en mediteren die voor iedereen leuk, inspirerend en vooral toegankelijk is. Je hoeft alleen maar te gaan liggen en te luisteren naar een begeleidende stem. Waar en wanneer je maar wilt. Je begrijpt waarom deze techniek behoorlijk aan populariteit aan het winnen is. En onontbeerlijk in deze tijd.